(G)een hele erge taalfout

• ‘Ik wens je een hele fijne vakantie!’
• ‘Geen halve, mag ik hopen.’

De kans is aanzienlijk dat je zo’n reactie weleens te horen hebt gekregen. Of anders dat je zélf zo hebt gereageerd op iemand die het over een hele fijne vakantie, hele fijne feestdagen of een hele mooie jurk had. Want hele, dat is fout Nederlands; het moet heel zijn. Een heel fijne vakantie, een heel mooie jurk.

Klopt dat? Als je een hele fijne vakantie heel letterlijk neemt, is het ‘een fijne vakantie die heel is’. Wil je zeggen dat de vakantie heel fijn moet worden, dan is het een heel fijne vakantie. Toch luistert het niet zo nauw. Hoe dat zit, en wat taalexperts ervan vinden, kun je lezen in mijn boek ‘Maar zo heb ik het geleerd!’ De waarheid achter 50 taalkwesties. Daarin staat trouwens ook hoeveel mensen een hele fijne vakantie fout vinden. En of die mensen het dan ook allemaal lelijk vinden.

Veel ’taalfouten’ waarover mensen zich opwinden, zijn overigens niet nieuw. Ter illustratie daarom twee oude gevallen van het verbogen bijwoord heel. Het eerste uit 1930, het tweede uit 1865.

Als alle couranten alle dagen al hun fouten wilden rectificeeren, dan moesten ze naast hun ochtend- en avondeditie ook nog een middageditie uitgeven. Alleen heele erge fouten worden gerectificeerd. (Bron: Delpher)

Een kapitaal HEERENHUIS, alleraangenaamst gelegen in de kom van het dorp Groesbeek, ook zeer geschikt tot logement, uitspanning of ander bedrijf, bevattende 6 boven- en benedenkamers, keuken, stal voor koeijen en paarden, remise, schuur, een fraaijen vruchtbaren tuin met heele fijne fruitbomen, alles door eene welwassende haag omgeven en eene grootte hebbende van 45 roeden. (Bron: Delpher)

Vraag je je af of wat je over het Nederlands geleerd hebt wel klopt? Lees mijn boek!