Een sjibbolet is een taalvorm waaraan mensen menen te kunnen bepalen of iemand bij de ‘goeden’ of de ‘slechten’ hoort. Hoor je bij de slechten, dan word je al snel weggezet als dom of niet taalvaardig. Sjibbolet is een woord uit een Bijbelverhaal. Twee stammen, de Gileadieten en de Efraïmieten, waren in oorlog met elkaar. De …
Zeg je ‘een aantal mensen is al vertrokken’ of ‘een aantal mensen zijn al vertrokken’? Antwoord: enkelvoud en meervoud zijn allebei goed. Advies: het meervoud klinkt natuurlijker, dus gebruik dat liever. Vergeet de ‘regel’ dat je bij een aantal altijd enkelvoud zou moeten gebruiken; die klopt niet. Maar het woord aantal is toch enkelvoud, denk …
Het is niet alleen Halloween, maar ook Hervormingsdag. Vandaag vijfhonderd jaar geleden zou Luther zijn fameuze 95 stellingen op de deur van de Slotkapel in Wittenberg hebben gespijkerd (al schijnt dat een sterk verhaal te zijn). Het begin van de Reformatie en dus het ontstaan van de protestantse kerken. 95 stellingen over het Nederlands, dat …
Deze week is Amsterdam aan de beurt en volgende week is het in Leiden zover: Hudson’s Bay opent haar deuren, zegt Leiden.TV. Veel mensen zal aan Hudson’s Bay opent haar deuren niets bijzonders opvallen. ‘Ons’ wel, zeg ik maar even, want als je dit leest, ben je waarschijnlijk extra taalgevoelig en weet je dat namen …
‘Mijn zus is vegetarisch.’ ‘Huh? Maar ze is toch van vlees?’ Is dat nu grappig of niet? Dat hangt van de betekenis van vegetarisch af. In de praktijk wordt vaak gezegd dat iemand vegetarisch is, ook al zijn er veel mensen die vinden dat je van mensen alleen kunt zeggen dat ze vegetariër zijn. Vegetarisch hoort …
‘Ik wens je een hele fijne vakantie!’ ‘Geen halve, mag ik hopen.’ De kans is aanzienlijk dat je zo’n reactie weleens te horen hebt gekregen. Of anders dat je zélf zo hebt gereageerd op iemand die het over een hele fijne vakantie, hele fijne feestdagen of een hele mooie jurk had. Want hele, dat is …
Erger je je eraan als iemand je een hele fijne vakantie wenst? Dan is de kans groot dat je niet meer bij de jongsten behoort. Dat is in elk geval het beeld dat naar voren komt uit de enquête die ik vorig jaar onder 17.000 mensen heb gehouden. De resultaten daarvan lees je nu in …
“De Amerikaanse administratie, de Trump-administratie” – dat hoorde ik Jan Balliauw vorige week zeggen in het journaal van de VRT (bekijk de video hier). En daarmee bedoelde hij natuurlijk allerminst de boekhouding van de VS of de president zelf. Nee, het was een letterlijke vertaling van administration, in een betekenis die het woord administratie in het …
Afgelopen vrijdag was ik bij ‘Goede redenen voor foute taal’, een bijzonder geslaagd symposium over de aard van taalnormen en het soms grote verschil tussen zulke normen en hoe ons taalsysteem werkt. Het ging bijvoorbeeld over hun hebben en over de manier waarop Nederlanders verwijswoorden kiezen, een systeem dat helemaal niet strookt met de traditionele woordgeslachten. …