Waarom zijn wij 'beschaafd'? – Wouter van Wingerden doet iets met taal
beschaafd

Waarom zijn wij ‘beschaafd’?

Wat betekent beschaving letterlijk? Dat vroeg ik me laatst ineens af. Ik las een opiniestuk van Gert-Jan Segers, die zegt dat Geert Wilders de beschaving aantast.

Heeft beschaving met een schaaf te maken? Worden we beschaafd als de ruwe randjes eraf gehaald worden, als nette mensen onze ruwe manieren bijvijlen?

Ja. Sterker nog: als je beschaafd bent, ben je gepolijst.

Beschaven is in de zeventiende eeuw bedacht als leenvertaling van het Franse polir (‘polijsten, glad maken’). Je herkent er ook een beetje het Engelse polite (‘beleefd’) in. Daarbij is beschaafd gevormd, dat (ook) als vertaling van civilisé werd gebruikt: ‘ontwikkeld’. En later ontstond beschaving: ‘ontwikkeling, cultuur’. Meer lezen kan natuurlijk in de Etymologiebank.

En als je onbeschaafd bent, ben je dan onbeschoft? Die woorden lijken verdacht veel op elkaar: je zou haast denken dat onbeschoft een ruwe vorm is van onbeschaafd. Maar dat is volgens de experts erg twijfelachtig. Hoe het woord onbeschoft precies is ontstaan, is onzeker.

In elk geval weet ik nu wel wat de tegenhanger van beschaafd is. Ongepolijst, op z’n gunstigst – maar toch vooral ruw.

Eerder gepubliceerd op LinkedIn.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar top
Wouter van Wingerden doet iets met taal draait op SYS Platform SYS Platform - Platform voor Coaches & Opleiders